Resultaten Lijsters- en bessentelling 2021
24-12-2021
Dit jaar was voor het tweede jaar de Lijsters- en bessentelling als evenement in de Jaarrond Tuintelling. Naast de voedselvoorkeur van de verschillende lijsters krijgen we door deze telling ook een beeld wat er aan bessen in de tuinen aanwezig is tussen half oktober en half november.
In alle provincies is meegedaan door tuintellers. De grootste deelname was er in de dichtstbevolkte provincies, namelijk Noord- & Zuid-Holland, Gelderland, Noord-Brabant en Utrecht Jaarrond Tuintelling | Resultaten | Evenementen. Bijna 490 tellingen zijn doorgegeven door 166 deelnemers/tuinen. De deelname was dit jaar iets lager dan in het eerste jaar, maar het gemiddeld aantal tellingen per tuin was iets hoger (2,9 om 2,4).
Bessen
Klimop, hulst en taxus staan het meest in de tuinen van de deelnemers. Ook appel, braam en vuurdoorn zijn populair als besdrager in de tuin. Daarnaast valt op dat er een grote variatie is aan besdragers. Naast de wilde soorten zijn er ook veel verwante gekweekte soorten die gemakshalve zijn samengevoegd in figuur 1. Op basis van deze soorten kun je stellen dat er in een groot deel van het jaar bessen en fruit aanwezig zijn in tuinen, waarmee ze een aantrekkelijk habitat zijn voor lijsters en andere soorten.
Figuur 1. Welke bessen en fruit gemeld in de tuinen. * soorten welke niet of nauwelijks besdragend zijn tijdens de telling.
Welke bessen eten de lijsters
De Merel is veruit de meest doorgegeven lijster met 1011 exemplaren. Daarna op gepaste afstand de koperwiek (263), zanglijster (115) en kramsvogel (39). De hulst is favoriet bij de Merel samen met cotoneaster, taxus, appel en meidoorn. Alle vijf de plantensoorten waren ook besdragend in de telperiode. Verder valt op dat de Merel van veel verschillende planten eet. De groep ‘overige’ bestaat uit zo’n 10 soorten zoals lijsterbes, sierkers, vijg, Gelderse roos, wingerd, sleedoorn, hondsroos en liguster. De meeste merels in onze tuin zijn eigen broedvogels, die weten wat er te koop is en zijn dus van alle markten thuis.
De koperwiek heeft een voorkeur voor hulst (55%), meidoorn (22%) en appel (9%). Die doet het dus vooral met bessen die bekend zijn uit de broedgebieden. Meer dan de helft van de zanglijsters is gezien op taxus en de weinige kramsvogels doen het met lijsterbes en hulst. De voorkeur van de elf grote lijsters en enige beflijster was niet vermeld. Tot slot is nog een dozijn andere vogelsoorten zoals houtduif, roodborst, mezen en spreeuw, besetend doorgegeven.
Figuur 2. Aandeel (%) foeragerend van de merel per bes- en fruitsoort.
Jaar van de Merel 2022
In het komende jaar staat de merel in de spotlight. Een onderdeel van het Jaar van de Merel is de telling ‘Wat eet de merel?’. Wekelijks kun je het voedsel doorgeven waar de merels van eten. Naast bessen en fruit kan dat ook zijn op voer, op het gazon of in de border. We hopen daarmee een beter beeld te krijgen van het voedsel jaarrond en de invloed die de inrichting van de tuin, de omgeving en het weer (droge en natte periode) hebben op deze mooie soort. Iedereen, dus ook niet-tuintellers, kan aan deze telling meedoen.
Sovon Vogelonderzoek en Vogelbescherming
